Jakie funkcje pełni okno?

Odpowiedź na tytułowe pytanie zapewne wielu osobom wydaje się oczywista, gdyż trudno sobie wyobrazić budynek bez okien. Okna są stosowane w budownictwie od wielu stuleci i dzisiaj pełnią w zasadzie te same funkcje co kiedyś. Niewątpliwie jednak postęp technologiczny sprawił, że współczesne okna oferują większy zakres właściwości użytkowych i pełnią dużo ważniejszą rolę w budynku, niż kiedyś.

Najważniejsze zadania okien

Dla przeciętnego użytkownika budynku (domu, mieszkania, biura itp.) okno jest przede wszystkim konstrukcją, dzięki której do wnętrza może docierać naturalne światło dzienne, przy jednoczesnej ochronie pomieszczeń przed działaniem panujących na zewnątrz warunków atmosferycznych. Oczywiście istnieją budynki bez okien (np. użyteczności publicznej lub przemysłowe), w których światło dzienne zastąpione jest sztucznym. Jednak przebywanie w nich przez dłuższy czas dla większości ludzi jest męczące, gdyż człowiek naturalnie potrzebuje dostępu do światła słonecznego. Dlatego za podstawowe funkcje okna należy uznać:

• zapewnienie odpowiedniej ilości światła dziennego w budynku,
• ochronę wnętrza przed warunkami panującymi na dworze, czyli przed niską temperaturą, mrozem, opadami atmosferycznymi, wiatrem itp.

O ile pierwszą funkcję spełnia każde okno w tym samym stopniu (pomijając kwestię czystości szyb), o tyle z drugim zadaniem okna radzą sobie w różny sposób. Uzależnione jest to od konstrukcji okna i pełni obecnie dużą rolę w nowoczesnym budownictwie.

Kolejne, równie ważne funkcje okien

Ochrona przed warunkami panującymi na zewnątrz i izolacja termiczna to najważniejsze zadania budynku i okien, będących ich integralną częścią. O funkcjonalności okna można jednak mówić także pod względem:

• ochrony akustycznej budynku (izolacja akustyczna),
• wspomagania systemu wentylacji,
• zabezpieczenia przed włamaniem (ochrona mienia i życia),
• estetyki budynku (funkcja dekoracyjna),
• zdolności przenoszenia obciążeń na konstrukcję budynku.

O tym w jakim stopniu okno spełnia powyższe funkcje, decyduje jego konstrukcja. Należy pamiętać, że tylko odpowiednie dopasowanie okna do potrzeb jego użytkowników i samego budynku będzie decydować o jego użyteczności. Przykładowo w domach energooszczędnych montuje się okna o specyficznych parametrach, dzięki którym można zminimalizować straty ciepła. Z kolei właściciele nieruchomości położonych w pobliżu hałaśliwych arterii wybierają okna wyposażone w szyby zespolone o podwyższonej zdolności izolacji akustycznej.

Energooszczędność – najbardziej pożądana funkcja nowoczesnych okien

Współczesne budynki coraz częściej wznoszone są w technologii energooszczędnej, dzięki której minimalizuje się straty ciepła, wpływając tym samym na niższe zużycie energii niezbędnej do ich ogrzania. Energooszczędność umożliwia więc obniżenie rachunków za ogrzewanie i przy okazji przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego. Niezwykle istotnym elementem każdego budynku energooszczędnego (pasywnego) są okna, które muszą charakteryzować się konkretnymi parametrami. Okna takie są odpowiedniej wielkości, posiadają szyby o podwyższonym współczynniku izolacji, niektóre pokryte są specjalną powłoką niskoemisyjną, zaś ich profile są szersze niż w oknach standardowych. O zdolności okna do izolacji termicznej decydują też takie elementy jak uszczelki, okucia, a nawet sposób ich otwierania.

Z powyższych przykładów wynika, że okno pełni szereg funkcji ważnych zarówno z punktu widzenia samego budynku, jak i jego użytkowników. Nowoczesne trendy w budownictwie wpływają na technologię konstruowania okien, których właściwości muszą dziś sprostać dużo wyższym wymaganiom niż kiedyś i spełniać o wiele więcej zadań.